Zekat Nedir ve Nasıl Hesaplanır?
Zekat, İslam'ın beş temel rüknünden biri olan ve belirli şartları taşıyan Müslümanların mallarından Allah rızası için çıkardıkları zorunlu ibadettir. Zekat kelimesi Arapça 'zekve' kökünden gelir ve temizlik, artma, büyüme anlamlarını taşır. Mal sahibi zekat vererek hem malını hem de nefsini temizlemiş olur.
Zekat oranları ve yüzdelik hesaplamaları için:
Zekat Verme Şartları ve Nisap Miktarı
Zekat yükümlülüğünün doğması için belirli şartların yerine gelmesi gerekir. Kişi Müslüman, hür, akıl sahibi ve ergenlik çağında olmalıdır. Ayrıca sahip olunan servetin nisap miktarını aşması ve üzerinden bir kameri yıl geçmesi şarttır.
- Altın Nisabı: 80.18 gram saf altın (2025 fiyatlarıyla yaklaşık 352.000 ₺)
- Gümüş Nisabı: 612.36 gram saf gümüş (2025 fiyatlarıyla yaklaşık 27.500 ₺)
- Zekat Oranı: Net servetin %2.5'i (1/40'ı) kadar
- Hesaplama Dönemi: Kameri yıl başına bir kez
- Borç Düşümü: Zekat hesabında borçlar net servetten düşülür
Zekata Tabi Varlıklar ve Hesaplama Yöntemleri
Zekat, belirli varlık türleri üzerinden hesaplanır ve her varlık türünün kendine özgü hesaplama kuralları vardır. Modern finansal araçlar da İslam hukukçuları tarafından değerlendirilmiş ve zekat kapsamına alınmıştır.
- Nakit Para: Eldeki tüm nakit paranın %2.5'i
- Altın ve Gümüş: Gram değeri üzerinden hesaplanan %2.5 oranı
- Ticari Mallar: Satış değeri üzerinden %2.5 oranında
- Hisse Senetleri: Piyasa değeri üzerinden hesaplama
- Kripto Paralar: Güncel değeri üzerinden zekat hesabı
- Kira Geliri: Net kira gelirinin %2.5'i
Zekat Hesaplama Formülü ve Pratik Uygulamalar
Zekat hesaplama işlemi matematiksel olarak net servet üzerinden %2.5 oranında yapılır. Hesaplamada tüm zekata tabi varlıklar toplanır, borçlar çıkarılır ve kalan tutar nisap miktarı ile karşılaştırılır.
- Temel Formül: Zekat = (Toplam Varlık - Borçlar) × 0.025
- Nisap Kontrolü: Net Servet ≥ Nisap Miktarı olmalı
- Yıllık Hesaplama: Kameri takvime göre 354 gün
- Değer Tespiti: Güncel piyasa fiyatları kullanılır
- Döviz Çevrimi: Türk Lirası karşılıkları hesaplanır
Zekat Hesaplama Aracımızın Kullanım Rehberi
Dijital zekat hesaplama aracımız, 2025 güncel altın ve gümüş fiyatlarını kullanarak hassas zekat hesaplaması yapar. Nakit paranız, altın ve gümüş miktarlarınız, ticari mallarınız ve borçlarınızı girerek zekat yükümlülüğünüzü kolayca öğrenebilirsiniz.
Hesaplama işlemi tamamen gizli ve güvenlidir. Girdiğiniz veriler sadece zekat hesaplaması için kullanılır ve hiçbir yerde saklanmaz. Sonuçlar anında görüntülenir ve detaylı açıklamalarla birlikte sunulur.
Aracımız hem altın hem de gümüş nisabına göre hesaplama yapabilir. Genellikle gümüş nisabı daha düşük olduğu için zekat yükümlülüğü daha erken başlar ve bu durum İslam hukukunda tercih edilen yaklaşımdır.
Gelişmiş Zekat Hesaplama Aracımızın Avantajları
Güncel Fiyat Entegrasyonu: 2025 yılı güncel altın ve gümüş fiyatları ile anlık hesaplama
Çoklu Nisap Desteği: Hem altın hem de gümüş nisabına göre hesaplama seçeneği
Kapsamlı Varlık Hesabı: Nakit, altın, gümüş, ticari mal ve borç düşümü dahil
İslami Kurallara Uygunluk: Diyanet İşleri Başkanlığı standartlarına uygun hesaplama
Sıkça Sorulan Sorular
Zekat hesaplama formülü nedir?
Zekat hesaplama formülü şöyledir: Zekat = (Nakit Para + Altın Değeri + Gümüş Değeri + Ticari Mal - Borçlar) × %2.5. Bu hesaplamadan çıkan net servet nisap miktarını aşıyorsa zekat vermek zorunlu hale gelir. Nisap, altın için 80.18 gram, gümüş için 612.36 gramdır.
2025'te nisap miktarı ne kadar?
2025 yılı güncel fiyatlarla altın nisabı yaklaşık 352.000 TL (80.18 gram × 4.400 TL), gümüş nisabı yaklaşık 27.500 TL (612.36 gram × 45 TL) civarındadır. Bu tutarlar güncel altın ve gümüş fiyatlarına göre değişkenlik gösterir.
Hangi varlıklar zekata tabidir?
Zekata tabi varlıklar: nakit para (TL, döviz), altın ve gümüş (takı dahil - Hanifi mezhebine göre), ticari mallar, hisse senetleri, tahviller, kripto paralar, kira geliri, tarım ürünleri ve hayvanlardır. Ev, araba gibi kişisel kullanım eşyaları zekata tabi değildir.
Borçlar zekat hesabından düşülür mü?
Evet, zekat hesabında borçlar net servetten düşülür. Kredi kartı borcu, kredi borcu, kişisel borçlar gibi tüm finansal yükümlülükler toplam varlıklardan çıkarılır. Kalan tutar nisap miktarını aşıyorsa o tutar üzerinden %2.5 oranında zekat hesaplanır.
Zekat ne zaman verilir?
Zekat, servetin nisap miktarını aşmasından itibaren bir kameri yıl (354 gün) geçtikten sonra verilir. Yıllık olarak hesaplanır ve Ramazan ayında vermek müstehaptır. Ancak zekat yükümlülüğü doğduğu andan itibaren yılın herhangi bir zamanında verilebilir.
Altın ve gümüş nisabı arasında fark var mı?
Evet, altın nisabı (80.18 gram) ve gümüş nisabı (612.36 gram) farklı miktarlardır. 2025 fiyatlarıyla gümüş nisabı daha düşük bir tutar olduğu için zekat yükümlülüğü daha erken başlar. İslam hukukçularının çoğunluğu, zekat mükellefi için daha faydalı olan gümüş nisabının tercih edilmesini önerir.