Fazla Mesai Ücreti Hesaplama

Fazla Mesai Ücreti Hesaplama Rehberi

Fazla mesai ücreti hesaplama, çalışanların yasal haklarını korumak ve işverenlerin maliyet planlaması yapabilmesi için kritik öneme sahiptir. Türkiye İş Kanunu'na göre fazla mesai, hafta sonu çalışması, resmi tatil mesaisi ve gece çalışması için farklı ücret oranları belirlenmiştir. 2025 yılı güncel mevzuatına göre hazırlanan hesaplama aracımız, tüm mesai türleri için doğru ücret hesaplaması yapar ve SGK, vergi kesintileri dahil net ücretinizi gösterir.

Türkiye'de Fazla Mesai Mevzuatı - İş Kanunu Düzenlemeleri

4857 sayılı İş Kanunu'na göre Türkiye'de fazla mesai düzenlemeleri, çalışan haklarını korumak ve adil ücretlendirme sağlamak amacıyla belirlenmiştir. Yasal çalışma süreleri haftalık 45 saat ile sınırlandırılmış olup, bu süreyi aşan çalışmalar fazla mesai olarak kabul edilir. Fazla mesai yapılabilmesi için yazılı çalışan onayı zorunludur ve belirli sınırlar dahilinde gerçekleştirilebilir.

• Günlük Fazla Mesai Sınırı: En fazla 3 saat fazla mesai yapılabilir
• Yıllık Fazla Mesai Sınırı: Toplam 270 saat fazla mesai yapılabilir
• Haftalık Çalışma Süresi: 45 saati geçemez (fazla mesai dahil)
• Yazılı Onay Zorunluluğu: Çalışanın yazılı rızası alınmalıdır
• Ücret Ödeme Yükümlülüğü: İşveren fazla mesai ücretini ödemek zorundadır

Fazla Mesai Ücret Oranları ve Hesaplama Yöntemleri

Fazla mesai ücretleri, çalışma türüne göre farklı artırım oranları ile hesaplanır. 2025 yılı itibarıyla geçerli olan oranlar, İş Kanunu'nun 41. ve 46. maddelerinde düzenlenmiştir. Saatlik ücret hesaplaması için aylık brüt maaşın 225'e bölünmesi yöntemi kullanılır (30 gün × 7,5 saat = 225). Bu hesaplama yöntemi, günlük yasal çalışma süresinin 7,5 saat olması temel alınarak belirlenmiştir.

• Normal Fazla Mesai (%50 Artış): Haftalık 45 saati aşan çalışmalar için saatlik ücretin 1,5 katı
• Fazla Süreli Çalışma (%25 Artış): Belirli koşullarda saatlik ücretin 1,25 katı
• Hafta Sonu Çalışması (%50 Artış): Cumartesi-Pazar mesai için saatlik ücretin 1,5 katı
• Resmi Tatil Çalışması (2 Kat): Bayram ve tatil günleri için saatlik ücretin 2 katı
• Gece Çalışması (%25 Ek): 22:00-06:00 arası için saatlik ücretin 1,25 katı

Gece Çalışması ve Özel Durumlar

Gece çalışması İş Kanunu'nun 69. maddesinde düzenlenmiş olup, en geç 20:00'da başlayıp en erken 06:00'da biten ve toplamda en fazla 11 saat süren periode olarak tanımlanır. Gece çalışması günde 7,5 saati geçemez ve fazla mesai ile birleştirilemez. Ancak gece çalışması için %25 ek ödeme yapılması gerekir. Turizm, özel güvenlik ve sağlık hizmetlerinde çalışanın yazılı onayı ile gece çalışması 7,5 saati geçebilir.

• Gece Saatleri: 22:00-06:00 arası dönem (en fazla 11 saat)
• Günlük Sınır: Normal şartlarda 7,5 saat gece çalışması
• Fazla Mesai Yasağı: Gece vardiyasında fazla mesai yapılamaz
• Ek Ödeme Oranı: Normal saatlik ücretin %25 fazlası
• İstisna Sektörler: Turizm, güvenlik, sağlık hizmetlerinde esnek uygulamalar

Vergi ve SGK Kesintileri - Net Ücret Hesaplama

Fazla mesai ücretleri, normal maaş gibi gelir vergisi ve sosyal güvenlik kesintilerine tabidir. 2025 yılı güncel oranları ile SGK işçi payı %14, işsizlik sigortası işçi payı %1, damga vergisi %0,759 oranında kesilir. Gelir vergisi, yıllık gelir dilimine göre değişen oranlarda uygulanır. İşveren tarafından da SGK işveren payı %20,5 ve işsizlik sigortası işveren payı %2 oranında ek maliyet vardır.

• SGK İşçi Payı: Brüt fazla mesai ücretinin %14'ü
• İşsizlik İşçi Payı: Brüt fazla mesai ücretinin %1'i
• Damga Vergisi: Brüt fazla mesai ücretinin %0,759'u
• Gelir Vergisi: Matrah üzerinden dilimli vergi oranları
• İşveren Ek Maliyeti: SGK %20,5 + İşsizlik %2 = %22,5

2025 Asgari Ücret Üzerinden Fazla Mesai Hesaplama Örneği

2025 yılı asgari ücret tutarı 26.005,50 TL'dir. Bu maaş üzerinden fazla mesai hesaplama örneği yapalım. Öncelikle saatlik ücret hesaplanır: 26.005,50 ÷ 225 = 115,58 TL. Normal fazla mesai için bu tutarın 1,5 katı yani 173,37 TL saatlik ücret ödenir. 10 saat fazla mesai yapan bir çalışan 1.733,70 TL brüt fazla mesai ücreti alır. Kesintiler düşüldükten sonra yaklaşık 1.300 TL net fazla mesai ücreti elde eder.

• 2025 Asgari Ücret: 26.005,50 TL
• Saatlik Ücret: 115,58 TL
• Fazla Mesai Saatlik: 173,37 TL (%50 artış)
• 10 Saat Fazla Mesai: 1.733,70 TL brüt
• Net Fazla Mesai: Yaklaşık 1.300 TL (kesintiler sonrası)

Fazla Mesai Hesaplayıcısı Kullanımında Önemli Noktalar

Fazla mesai hesaplayıcımızı kullanırken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, doğru maaş ve mesai saat bilgilerinin girilmesidir. Brüt maaş üzerinden hesaplama yapılması daha doğru sonuçlar verir. Farklı mesai türlerini ayrı ayrı girmeniz, her türün kendine özgü ücret oranı ile hesaplanmasını sağlar. Gece çalışması ile fazla mesainin birleştirilemeyeceğini unutmayın.

Hesaplama sonuçları 2025 yılı güncel vergi ve SGK oranları ile yapılmaktadır. Sonuçlar yaklaşık değerler olup, kesin hesaplama için muhasebe uzmanına danışmanız önerilir. İşveren maliyet analizi, bütçe planlaması için önemli bir göstergedir. Net ücret hesaplaması, çalışanın eline geçecek tutarı gösterir.

Fazla mesai ücreti hesaplarken toplu iş sözleşmesi, bireysel iş sözleşmesi ve şirket politikalarında fazla mesai ücretleri ile ilgili özel düzenlemeler olabileceğini unutmayın. Bu durumlar hesaplama sonuçlarını etkileyebilir. Yasal minimum oranların altında ödeme yapılamaz.

Gelişmiş Fazla Mesai Hesaplayıcısının Avantajları

Kapsamlı Mesai Türü Desteği: Normal fazla mesai, hafta sonu çalışması, resmi tatil mesaisi ve gece çalışması için ayrı ayrı hesaplama yapar. Her mesai türünün kendine özgü ücret oranını uygular.

Güncel Mevzuat Uyumluluğu: 2025 yılı İş Kanunu düzenlemeleri, SGK oranları ve vergi dilimleri ile uyumlu hesaplama algoritması kullanır. Mevzuat değişikliklerinde güncellenir.

Detaylı Maliyet Analizi: Çalışan için net ücret hesaplama yanında işveren için de toplam maliyet analizi sunar. SGK işveren payları ve ek maliyetleri gösterir.

Mobil Uyumlu Tasarım: Responsive arayüzü ile tüm cihazlarda sorunsuz çalışır. İnternetsiz çalışma durumunda bile hesaplama işlevlerini sürdürür.

Sıkça Sorulan Sorular