Yıllık İzin Nedir ve Nasıl Hesaplanır?
Yıllık ücretli izin, çalışanların yılda belirli bir süre maaşlarını almaya devam ederek dinlenme hakkıdır. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 53. maddesinde düzenlenen bu hak, çalışma hayatının vazgeçilmez unsurlarından biridir. Yıllık izin süresi, çalışanın hizmet süresine, yaşına ve çalışma türüne göre belirlenir.
İşten ayrılma durumunda kıdem tazminatı hakkınızı da hesaplayın:
Yıllık İzin Süreleri - Çalışma Süresine Göre Hesaplama
İş Kanunu'na göre yıllık izin süreleri, çalışanın hizmet süresine bağlı olarak kademeli şekilde artır. Bu düzenleme, deneyimli çalışanların daha fazla dinlenme hakkına sahip olmasını sağlar.
- 1-5 Yıl Arası Çalışma: Minimum 14 iş günü yıllık izin hakkı
- 5-15 Yıl Arası Çalışma: Minimum 20 iş günü yıllık izin hakkı
- 15 Yıl ve Üzeri Çalışma: Minimum 26 iş günü yıllık izin hakkı
Yaş Temelli Özel Düzenlemeler
İş Kanunu, belirli yaş gruplarındaki çalışanlar için özel koruma sağlamaktadır. Bu düzenlemeler, genç işçiler ve yaşlı çalışanların sağlık ve güvenliğini korumayı amaçlar.
- 18 Yaş Altı Genç İşçiler: Hizmet süresi ne olursa olsun minimum 20 gün izin hakkı
- 50 Yaş Üstü Çalışanlar: Hizmet süresi ne olursa olsun minimum 20 gün izin hakkı
- Normal Yaş Grubu (18-49): Hizmet süresine göre temel süre uygulanır
Yeraltı İşçileri İçin Ek İzin Hakları
Yeraltında çalışan işçiler, çalışma koşullarının zorluğu nedeniyle ek izin hakkına sahiptir. Bu düzenleme, maden, tünel ve benzeri yeraltı işlerinde çalışanları kapsar.
- Ek İzin Süresi: Normal yıllık izin süresine ek olarak 4 gün
- Toplam İzin: Temel izin + yaş ek izni (varsa) + yeraltı ek izni
- Hesaplama Örneği: 3 yıl çalışmış yeraltı işçisi = 14 + 4 = 18 gün
İzin ücretinizi hesaplamak için net/brüt maaşınızı hesaplayın:
Yıllık İzin Hakkının Önemi ve Amacı
Yıllık izin hakkı, çalışanların fiziksel ve ruhsal sağlığını korumak, iş performansını artırmak ve sosyal yaşamlarını dengelemek amacıyla tanınan temel bir haktır. Bu hak, çalışma hayatının sürdürülebilirliği için vazgeçilmezdir.
İzin kullanımı, çalışanların stresini azaltır, motivasyonunu artırır ve iş kazalarını önler. Aynı zamanda işverenlerin de çalışan devir hızını düşürmesine ve daha verimli bir çalışma ortamı oluşturmasına katkı sağlar.
İş Kanunu, yıllık izin hakkını koruma altına alarak ne çalışanın ne de işverenin bu haktan feragat edememesini sağlamıştır. Bu düzenleme, çalışma hayatının adil ve insani koşullarda sürdürülmesini hedefler.
Yıllık İzin Kullanım Kuralları
Yıllık izin kullanımında çeşitli kurallar bulunmaktadır. Bu kurallar hem işverenin iş akışını hem de çalışanın dinlenme ihtiyacını dengelemek amacıyla konulmuştur.
- Bölünerek Kullanım: İşveren ve işçi anlaşırsa, en az 10 gün olmak üzere bölümler halinde kullanılabilir
- Zamanlama: İzin zamanını işveren belirler, ancak işçinin tercihleri dikkate alınır
- Erteleme: İşyerinin zorunlu durumları nedeniyle izin bir sonraki yıla ertelenebilir
Gelişmiş Yıllık İzin Hesaplama Aracımızın Avantajları
Otomatik Hesaplama: İşe giriş tarihinizi girerek çalışma sürenizi otomatik hesaplıyoruz
Yasal Uyumluluk: 2025 yılı güncel İş Kanunu hükümlerine tam uygunluk
Detaylı Analiz: Temel izin, yaş ek izni ve yeraltı ek izni ayrımı ile şeffaf hesaplama
Kullanıcı Dostu: Karmaşık hesaplamaları basit arayüzle anında sonuçlandırma
Sıkça Sorulan Sorular
İş Kanunu'na göre 1-5 yıl arası çalışanlara 14 gün, 5-15 yıl arası çalışanlara 20 gün, 15 yıl ve üzeri çalışanlara 26 gün yıllık izin hakkı verilir. Bu süreler asgari süre olup, toplu iş sözleşmeleri ile artırılabilir.
Evet, 18 yaş altındaki genç işçiler ve 50 yaş üstündeki çalışanlar için çalışma süresine bakılmaksızın minimum 20 gün yıllık izin hakkı garanti edilmiştir. Bu düzenleme, özel yaş gruplarının korunması amacıyla yapılmıştır.
Yeraltında çalışan işçiler, normal yıllık izin sürelerine ek olarak 4 gün daha izin hakkına sahiptir. Bu ek süre, yeraltı çalışma koşullarının zorluğu nedeniyle sağlanan bir haktır ve temel izin süresine eklenir.
Yıllık izin, işveren ve işçinin karşılıklı anlaşması ile bölümler halinde kullanılabilir. Ancak bölünen parçalardan en az birinin 10 günden az olmaması gerekir. Bu düzenleme, hem işverenin iş akışı hem de işçinin dinlenme ihtiyacını dengelemeyi amaçlar.
Yıllık izin hakkınız çalışma sürenizle birlikte artar. İlk 5 yılda 14 gün, 5-15 yıl arasında 20 gün, 15 yıl ve sonrasında 26 gün hakkınız bulunur. Ayrıca 18 yaş altı veya 50 yaş üstü iseniz çalışma süresine bakılmaksızın minimum 20 gün hakkınız vardır.
Hayır, yıllık izin süresine rastlayan ulusal bayram günleri, hafta tatilleri ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmaz ve izin süresine eklenir. Bu düzenleme, işçinin fiili dinlenme süresinin korunması amacıyla yapılmıştır.